آیا از هرج و مرج در کتابخانه خانگی خود به ستوه آمده و در فکر نظم بخشیدن به آن هستید؟
یافتن یک کتاب از میان صدها کتاب دیگر برای تمام علاقهمندان به مطالعه و کتاب، یک درد مشترک است. این در صورتی که هیچ نظم و ترتیبی در چیدن کتابها در قفسههای کتابخانه وجود نداشته باشد. اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که یکبار برای همیشه به این هرج و مرج پایان دهید و انقلابی در چیدمان کتابها در کتابخانه خود بر پا کنید؟ حتما از این موضوع آگاه هستید که با وجود سازماندهی صحیح کتابها به راحتی میتوانید به کتابی که در لحظه به آن نیاز پیدا کردهاید دسترسی داشته باشید و زیبایی ویژهای را به کتابخانه خود منتقل کنید.
گامهای اساسی در سازماندهی کتابخانه خانگی
هرچند این امر ظاهرا سخت و پیچیده به نظر میرسد اما ما در این مطلب قصد داریم راهکارهایی آسان و ساده جهت سازماندهی کتابخانه خانگی را به شما ارائه دهیم. جهت آگاهی از این ایدهها با ما همراه باشید.
گام اول: کتابهایی را که احتمال میدهید کمتر از آنها استفاده کنید، از کتابخانه خود حذف کنید!
شاید دل کندن از بعضی کتابهایی که دیگر نیازی به آنها نداریم، سخت باشد اما برای آزادسازی فضا و بهینه کردن آن کمک شایانی میکند. برای آسان نمودن این مسئله برای خود کافی است به این نکته فکر کنید که زمینه را برای ورود کتابهای جدید به کتابخانه خود آماده کرده و از اتفاقات جدید با لحظات خاطرهانگیزی استقبال میکنید. بنابراین، در ابتدا عنوان و ارزش هر کتاب را مورد بررسی قرار داده و سپس کتابهایی را که در لیست خروج از کتابخانه قرار میگیرند را بفروشید، تعویض کنید و یا هدیه دهید.
گام دوم: کتابهای خود را فهرست بندی کنید
این روزها فهرستبندی کتابها همانند اسکن کردن بارکد توسط گوشیهای هوشمند بسیار آسان است. البته اگر کتابهای فراوانی دارید که در صف فهرستبندی قرار گرفتهاند، کمی میتواند دشوار و خستهکننده به نظر برسد! اما مطمئن باشید که در نهایت پشیمان نخواهید شد چرا که به هدف مورد نظر دست خواهید یافت. اما به هرحال برای جلوگیری از خستگی حاصل از این کار نیز، بهتر است تقسیمبندی کرده و در طول یک یا دو هفته این کار را انجام دهید و یا در کنار انجام این امر، فیلم ارباب حلقهها (یا هر فیلم دیگری که میپسندید) را تماشا کنید!
گام سوم: قفسهبندی صحیح
پس از طی کردن مراحل فوق، زمان آن فرا رسیده است که کتابخانه خود را جهت قرار دادن کتابها در آن قفسهبندی کنید. ایدههای مختلفی در این راستا وجود دارند که بنا به سلیقه و خواست خود میتوانید یکی را برگزیده و به سازماندهی کتابخانه خانگی خود بپردازید.
در مجموع ۶ روش برای این کار مطرح شده است که به اختصار آنها را شرح میدهیم:
قفسهبندی بر اساس نویسنده
یکی از سادهترین و واضحترین راههای سازماندهی مجموعه کتابهای شما براساس حروف الفبا و اسامی نویسندهها است. علاوهبر این قادر هستید که ابعاد قفسهها را با روشهای شناخته شده کوچکتر کرده و هر قفسه را به یکی از نویسندهها اختصاص دهید.
این روش در حالی بهترین است که اگر دقت و پیشبینی را ترجیح میدهید.
قفسهبندی بر اساس ژانر
یکی از روشهای سازماندهی کتابخانه خانگی، مرتبسازی آنها بر اساس سبک یا ژانر است. در این راستا روشهای بسیار متنوعی وجود دارد اما از میان تمامی آنها روشی شناخته شده و برگزیده به نام “ردهبندی دهدهی دیویی” در کتابخانههای بزرگ وجود دارد. این نوع از ردهبندی جهانی یکی از روشهای مشهور در ردهبندی و تعیین موضوع اصلی کتابها میباشد که نقش موثری در سهولت انتخاب، تحقیق، تعیین مکان و فهرستنویسی علمی کتابها دارد. با این روش کتابهای خود را به ده رده تقسیمبندی میکنید. این در حالی که هر کدام از ردهها نیز خود قابلیت تقسیم شدن به ده رده مجزای دیگر را نیز دارند.
این ده رده اصلی عبارتند از: کلیات، فلسفه و روانشناسی، دین، اجتماع، زبان، علوم، فنون، هنر و سرگرمی و ورزش، ادبیات، تاریخ و جغرافیا
این یک روش کلی برای سازماندهی و آسانسازی جستجوی کتابها است که میتوانید در صورت تمایل از آن بهره جویید.
قفسهبندی بر اساس ناشر
گاهی ممکن است به دلیل علاقهمندی به چندین ناشر کتابهای بیشماری از آنها را داشته باشید. در این صورت مرتب کردن کتابها و قفسهبندی آنها بر اساس ناشرشان ایده خوبی برای شخص شماست. این روش شما را در جهت شناسایی روند و تصمیمگیری راجع به اینکه در آینده چه نوع کتابهایی را بیشتر دوست دارید بخوانید، نیز به شما کمک خواهد کرد.
قفسهبندی بر اساس اندازه کتابها
در صورتی که در فضا و قفسههای کتابخانه خانگی محدودیتی دارید، سازماندهی بر اساس اندازه کتاب یک گزینه عالی است. به عنوان مثال کتابهای بزرگ و قطور را در یک ردیف و کتابهای کم حجم را در ردیف دیگری قرار دهید. با این روش میتوانید نظم و ترتیب خاصی را به کتابخانهی خود بخشیده و آن را زیباتر جلوه دهید. همچنین بهینهسازی فضای موجود در بخشها نیز بسیار مفید واقع میشود.
قفسهبندی بر اساس رنگ
دستهای از افراد هستند که قفسهبندی کتابها بر اساس رنگ را بیشتر میپسندند. این ایده به اصطلاح قفسههای رنگین کمان معرفی شده است. هرچند که استدلال و نقدهایی درباره قفسههای رنگین کمان بیان میشود و از این حکایت میکنند که این ایده مضحک است و عیب و نقصهایی دارد و حتی گاهی یافتن کتاب خاصی را دشوار میسازد اما مهم خود شما هستید! در صورتی که خودتان ستونها و عناوین کتب را بشناسید، در عمل بسیار ایده جالبی نیز میباشد. در واقع این روش زیبایی منحصر به فردی را به کتابخانه شما میبخشد که مورد پسند افرادی است که علاقهمند به دنیاهای رنگارنگ و روح بخشیدن به فضای خانه هستند.
قفسهبندی به روش ترکیبی
شما مجبور نیستید که خود را به یک روش خاص محدود کنید! همانطور که قبلا هم ذکر شد میتوانید کتابهای خود را به روشهای فوق قفسهبندی کنید اما لزومی ندارد که حتما از یکی از آنها استفاده کنید. شما قادرید تعدادی از این ایدهها را با هم ترکیب کرده و طراحی خلاقانهای را ایجاد کرده و کتابخانه بینظیری را بسازید.
این مراحل شدنی نیستند مگر…
تمام مراحل فوق نشدنی است تا زمانی که یک کتابخانه خانگی کوچک برای خود طراحی و ایجاد نکنید! هرچند انواع مدل کتابخانه تفاوتی در اصل قضیه حاصل نمیکند اما همواره زیبایی از اولین اصلهایی است که در هنگام طراحی آن باید مد نظر داشت. در این باره جای نگرانی نیست چرا که سایت “پارچوب” به بهترین شکل این امر را برای شما ممکن میسازد و با ساخت طرحهای دلخواه شما، سعی در دو چندان کردن لذت مطالعه و چشاندن آن به شما را دارد.
طرحهای ویژه ای از کتابخانه خانگی را در زیر میتوانید مشاهده کرده و در صورت تمایل سفارش دهید:
کتابخانه یکی از روح بخشترین قسمت هر خانهای است. اگر از آن دسته از افرادی هستید که قدم زدن میان کتابها و کتابخانهها را دوست دارید پس باید یک کتابخانه منحصر به فرد نیز برای خود داشته باشید. در این بین ترتیب و نظم نیز از ویژگیهای بارز یک کتابخانه دلنشین است. بنابراین امیدواریم که با اقتباس از روشها و ایدههای فوق کتابخانه خانگی چشمگیری را برای خود طراحی کنید. به طوری که دسترسی به هر کتابی که به آن نیاز دارید بسیار آسان باشد.